De ‘ontwikkeling’ van Nieuw-Guinea

Nieuw-Guinea is een bijzonder hoofdstuk uit de moeizame geschiedenis van Nederlands-Indië. Het eiland was een gebied van weinig betekenis voor Nederland tot eind jaren 1930, wat voornamelijk werd bevolkt door verschillende Papoea-stammen. Na de Japanse bezetting van Nederlands-Indië ontstond er een politiek en militair conflict in het gebied wat leidde tot de afscheiding van Nieuw-Guinea, wat onder Nederland bleef vallen, en de onafhankelijkheid van Indonesië.

Nederland vond het haar taak om Nederlands-Indië te ontwikkelen en werd verrast door de onafhankelijkheidsstrijd onder leiding van president Soekarno. ‘Indië verloren, rampspoed geboren’ was een veelgehoord gezegde. In de onderhandelingen om een oplossing voor het conflict te vinden werd Nieuw-Guinea steeds meer een strategisch middel om invloed in de regio te houden. Het woord ‘zelfbeschikking’ werd geïntroduceerd in de Nederlandse politiek.

Politici en burgers waren ervan overtuigd dat het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea’s van groot belang is. De ontwikkeling van het land en haar bevolking werd een speerpunt in de politieke discussies over Nieuw-Guinea. Er werd gestart met de ontwikkeling van het onderwijs, de gezondheidszorg en het plaatselijke bestuur. In de jaren 1950 werd duidelijk dat Europese Indiërs, de Indo’s, geen thuisland zouden vinden in Nieuw-Guinea en de onduidelijke politieke situatie van Indonesië baarde Westerse politici veel zorgen. Voornamelijk Australië steunde Nederland in haar strijd om Nieuw-Guinea te behouden omdat ze bang was voor een eventueel communistisch buurland en hoopte hiermee een buffer te creëren.

De verhoudingen tussen Nederland en Indonesië werden steeds slechter door het conflict over Nieuw-Guinea. Door gebrek aan internationale steun en de starre houding in de onderhandelingen met Indonesië werd de kans voor Nederland steeds kleiner om Nieuw-Guinea te behouden. Vanaf 1960 dreigde er een gewapend conflict te ontstaan tussen beide landen. Op 15 januari 1962 kwam het daadwerkelijk tot een slag, namelijk de Slag bij Vlakke Hoek.

Op aandringen van Prins Bernhard voerde de VS de druk op om te onderhandelen over het conflict. Uiteindelijk werd er een overeenkomst gesloten waarbij Nieuw-Guinea na een overgangsregering onder leiding van de VN vanaf 1 mei 1963 onder Indonesië zou gaan vallen. Nederland was niet in de overtuiging voldoende steun van haar bondgenoten te krijgen wanneer het tot een oorlog zou komen en constateerde dat het beleid niet uitvoerbaar was. De ‘Kwestie Nieuw-Guinea’ die sinds 1949 duurde werd hiermee afgesloten.

In 1969 vond de verplicht volksraadpleging in Nieuw-Guinea plaats waarbij de bevolking kon beslissen of ze onder Indonesië wilden vallen. Ondanks de grote druk van het Indonesische leger werd het besluit bij Indonesië te blijven goedgekeurd door de VN. Na het aftreden van Soeharto in 1998 kwam de onafhankelijkheid weer op de agenda. Het westelijk deel van Nieuw-Guinea, de tegenwoordige provincie Papoea, valt ondanks heftige protesten nog steeds onder Indonesië. Tot op de dag van vandaag zetten mensen zich in voor de onafhankelijkheid van Nieuw-Guinea.

Maandthema: Nederlands-Indië
Dagelijks om 19.00 uur

Kijk voor meer informatie op www.nostalgienet.nl.

Herinneringen aan het boerenleven van toen

Weet u het nog? De plattelandsvereniging, de oude boerderij vol met kippen, varkens, paarden en koeien, in de zomervakantie helpen op het land? In 'Retourtje Toen: Boerenleven' komen de mooiste herinneringen aan het boerenleven van toen voorbij. Uit de tijd van agrarisch Nederland tot de modernisering van de landbouw.

In het programma kijken mensen terug op hun leven op de boerderij. Interviews en bijzondere archiefbeelden wisselen elkaar af. Herinneringen aan koeien poetsen, spek roken en uitbenen, aan weckflessen, oogstfeesten en 't Olde Wief'. In 'Retourtje Toen: Boerenleven' gaat u terug naar de tijd van het boerenbedrijf van de hoogtijdagen van werkpaarden tot aan de modernisering van de landbouw en het 'nieuwe land' in de polder.

Retourtje Toen: Liefde, Boerenleven en Eten & Drinken
Woensdag 10 augustus om 22.00 uur op NostalgieNet.

Vrijkaarten voor Beeld & Geluid!

Speel zelf de spannende spellen uit beroemde tv-quizzen in Beeld & Geluid! Kans op vrijkaarten voor Vrienden van NostalgieNet.


Speel zelf mee in de bekende tv-quizzen
Wilde jij vroeger ook altijd een keer het spel in het doolhof van Labyrinth spelen? Of dacht jij altijd een vastere hand te hebben dan de zwetende kandidaten van de zenuwenspiraal? Dan is dit je kans je te testen hoe goed jij bent! In de zomermaanden kun je in Beeld en Geluid drie spannende spellen uit de grote quizzen en shows van toen komen spelen.

De wiebelige Toren van Pisa uit Ron’s Honeymoonquiz, Peter Jan Rens’ Doolhof uit Labyrinth en de gevreesde zenuwspiraal uit de 100.000 Gulden Show van Marc Klein Essink staan voor je klaar. Neem het op tegen je familieleden of vrienden. Wie is de snelste?
Met dank aan: Endemol Nederland, Tros en VARA.

Retroquizshow
Behalve de speciale zomerprogrammering kun je natuurlijk ook nog meedoen aan de RetroQuizShow. In een echte televisiestudio met een decor vol glitter en glamour neemt presentator Erik van der Hoff je mee langs 60 jaar winnen en verliezen in de grote spelshows van weleer: de prijzen, de vragen, de kandidaten en de presentatoren
Van 8 juli t/m 31 augustus 2011 (toegankelijk met een entreebewijs voor de experience/RetroQuizShow)

Beeld & Geluid is van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.30 uur geopend.

NostalgieNet mag deze maand een beperkt aantal vrijkaarten weggeven voor Beeld & Geluid. Wilt u kans maken op deze kaarten? Mail uw abonneenummer ovv ‘Actie Beeld & Geluid’ naar info@nostalgienet.nl. Per abonneenummer maakt u kans op 1 set van 2 vrijkaarten. Wees er snel bij: op = op!

Aanmelden als Vriend van NostalgieNet kan via www.nostalgienet.nl/vrienden.

Indiëgangers

Deze maand staat de programmering van NostalgieNet helemaal in het teken van Nederlands-Indië. Met films en documentaires over ‘ons Indië’ en de onafhankelijkheidsstrijd.

De Nederlands aanwezigheid in Indië gaat al terug tot de 16de eeuw en tijdens de lange gezamenlijke geschiedenis van Nederland en Indië zijn veel Nederlanders voor korte of langere tijd naar deze kolonie vertrokken. Tot 1880 waren dit voornamelijk militairen, maar later reisden steeds meer burgers af naar de tropen.

In tegenstelling tot veel ‘Amerikagangers’ wilden de meeste zogenoemde ‘Indiëgangers’ zich niet permanent vestigen in Nederlands-Indië, maar hoopten zij er carrière te maken om na een jaar of 15 a 20 met een kapitaaltje terug te keren in Nederland. Uit onderzoek blijkt dat tussen 1812 en 1962 in totaal meer dan 300.000 Nederlanders naar ‘Ons Indië’ vertrokken. Bijna een kwart van het nationale vermogen was in de Oost belegd en vrijwel iedereen had er destijds familie of vrienden.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam de migratie tot stilstand en tijdens de dekolonisatie-periode die volgde, was er zelfs een omgekeerde stroom van migranten die vanuit de Oost (terug) naar Nederland reisden en vele Indiëgangers keerden terug naar het vaderland.

Zoals algemeen bekend verliep de dekolonisatie zeker niet zonder slag of stoot. In Nederland heerste de gedachte ‘Indië verloren, rampspoed geboren’ en na de Japanse bezetting tijdens de oorlog, wilden de Hollanders hun belangrijkste kolonie niet zomaar opgeven.
Nederland verzette zich dus hevig tegen de Indonesische onafhankelijkheid en stuurde militairen om hun macht te herstellen. De periode van de zogenaamde ‘politionele acties’ brak aan, waarin Nederland met harde hand de rust probeerde te herstellen. Mede door de enorme internationale druk gaf Nederland in 1949 op: Indonesië was onafhankelijk.

De Indonesiërs zelf hebben altijd vastgehouden aan de onafhankelijkheidsdatum van 17 augustus 1945, de datum waarop Japan verslagen werd, en deze datum werd pas in 2005 ook door Nederland erkend. Een historisch feit waarmee een jarenlange strijdbijl kon worden begraven.

Nederlands-Indië op NostalgieNet. Kijk voor alle uitzendingen in de programmagidsen of op www.nostalgienet.nl

Nieuw op NostalgieNet: speelfilm 'Rubber'!

De prachtige film 'Rubber' (1936) van regisseur Gerard Rutten speelt zich af op een rubberplantage op het koloniale Sumatra in Nederlands-Indië. De tot dan toe duurste Nederlandse filmproductie veroorzaakte voor de opnames al veel ophef. Het script van de film, gebaseerd op het controversiële boek van Madelon Székely-Lulofs, werd zodanig aangepast dat de film toch gemaakt kon worden. De vele opnames buiten Europa, op Sumatra, waren erg bijzonder. Tot op heden is er geen oudere Nederlandse filmproductie bekend die grotendeels buiten Europa is opgenomen.

'Rubber' verteld het verhaal van John en zijn verloofde Renée, die in Nederland woont maar van plan is te emigreren naar Sumatra, ten tijde van de financiële crisis in de roaring twenties. Ondanks tegenstand van zijn leidinggevende komt Renée naar Nederlands-Indië en trouwen ze vlak na haar aankomst. De lange werkdagen van John op de rubberplantage eisen hun tol, Renée begint zich te vervelen en probeert haar leven spannend te houden. Langzaamaan vinden intriges, leugens en overspel hun weg in het leven van het prille koppel.

Film: Rubber
Woensdag 3 augustus om 20.30 uur op NostalgieNet

Maak kans op de dvd Nederlands-Indië in de Tweede Wereldoorlog

Maak kans op de dvd Nederlands-Indië in de Tweede Wereldoorlog.

Hoe worden de Nederlandse soldaten die naar Indië zijn uitgezonden genoemd?

A: Dienstplichtigen
B: Weigeraars
C: Indiëgangers

Ga naar www.nostalgienet.nl/prijsvraag en vul uw antwoord in.

Laatste kaarten Museum van de 20ste eeuw!

Speciaal voor Vrienden van NostalgieNet zijn er enkele vrijkaarten voor het Museum van de 20ste eeuw te vergeven!

Er zijn vrijkaarten voor het Museum van de 20ste eeuw ter beschikking gesteld. Na aanmelding per email krijgt u twee gratis toegangskaarten toegestuurd. Op is op!

Als Vriend van NostalgieNet kunt u gebruik maken van deze actie. Als vriend steunt u niet alleen uw favoriete zender, maar ontvangt u ook heel veel voordeel. Voor de introductieprijs van 9,95 per jaar krijgt u:

- onze wekelijkse programmagids;

- altijd 5% korting in onze webwinkel;

- vrijkaarten voor tentoonstellingen, musea, korting op evenementen en meer, via een vriendennieuwsbrief met speciale aanbiedingen en acties.

Meldt u dus nu aan op de website van NostalgieNet en maak kans op vrijkaarten voor het Museum van de 20ste eeuw.

Na aanmelding per email krijgt u twee gratis toegangskaarten toegestuurd. Op is op!

Al Vriend van NostalgieNet? Mail uw abonneenummer en aanvraag naar info@nostalgienet.nl.